افزایش توجه، تمرکز و قانون پذیری در کودکان، راهکارهایی برای والدین
آیا فرزندتان در توجه‌کردن و حفظ توجه مشکل دارد؟ به قوانین مطرح شده توسط شما بی اعتناست؟ برای رسیدن به خواسته هایش قشقرق راه می اندازد و قدرت صبر کردن ندارد؟ در هنگام خرید و تفریح غیر قابل کنترل است؟ برای انجام تکالیفش تعلل می‌کند و از انجام فعالیت های فکریِ نیازمند توجه طفره می‌رود؟
آیا در مدرسه گزارش‌هایی مبنی بر اهمال در رعایت قوانین توسط فرزندتان دریافت کرده‌اید و یا معلم از بی‌توجهی کودک به قوانین و چارچوب‌های کلاسی ناراضی است؟
اگر پاسخ شما به همه یا بخشی از این سوالات مثبت است، مطالعۀ ادامۀ این نوشتار به شما کمک می‌کند تا توجه، تمرکز و قانون‌پذیری را در فرزندتان افزایش دهید و از این طریق به رشد رفتاری او کمک کنید.
️♦ به یاد داشته باشید در برخورد با کودکی که دارای همه یا بخشی از ویژگی های ذکر شده است، برقراری و حفظ رابطۀ مؤثر، مهم‌ترین گام است. اگر رفتارهای قانون شکنانۀ کودک شما را از موضع اقتدار به وضعیت پرخاش و عصبانیت ببرد، ارتباط مؤثر از بین خواهد رفت و قادر نخواهید بود او را به اجرای قوانین و نظم پذیری ترغیب کنید. به یاد داشته باشید، رفتار مقتدرانۀ توآم با محبت می‌تواند حرف‌شنوی کودک از شما را به‌شدت افزایش دهد. در این نوع برخورد، شما کودک را تهدید، تحقیر و یا سرزنش نمی‌کنید؛ بلکه با جملاتی واضح و شفاف انتظار خود را بیان و او را متوجه پیامد طبیعی رفتارش می‌کنید. به عنوان مثال: «چون تصمیم گرفتی ساعت ۹ بخوابی و من هم برای زمانم برنامه ریزی کرده‌ام، اگر تکالیفت تا ساعت ۸ کامل نشده باشد، فرصتی برای چک کردن‌شان با هم نخواهیم داشت».
️سیستم انضباطی با ثباتی در منزل تعریف کنید. قوانین متفاوت شما و همسرتان در منزل می‌تواند کودک‌تان را به‌شدت گیج و سردرگم کند. لازم است قوانین روشن و مشترکی تعیین کنید و کودک را به رعایت آن ها سوق دهید. در این زمینه به میزانی که قوانین و ساختارها روشن تر تعریف شوند، تبعیت از آن ها نیز آسان‌تر خواهد بود. به عنوان مثال اگر در برخورد با عدم انحام تکالیف، شما جدی برخورد کنید، همسرتان سهل گیرتر باشد و یا علی رغم جدیت اولیه، از نق‌زدن‌های کودک خسته شوید و تکالیفش را خودتان انجام دهید، کودک دچار سردرگمی می‌شود و قادر نخواهد بود پیامد مشخصی برای آن رفتار پیش بینی کند.
️از بازخوردهای مثبت استفاده کنید.
به یاد داشته باشید تغییر رفتار امری تدریجی است. بنابراین با مشاهده ی کوچک ترین تغییرات مثبت، به فرندتان بازخورد کلامی دهید. به عنوان مثال: «احساس می‌کنم نسبت به روز قبل، تکالیفت را نیم ساعت زودتر تمام کرده‌ای. تلاشت خیلی ارزشمند و زیباست.»
️می‌توانید رفتارهای نیازمند تغییر را یادداشت کنید. به عنوان مثال، ساکت‌بودن در موقع خرید، صبر کردن، انجام به موقع تکالیف و به موقع خوابیدن. سپس در مورد آن‌ها با کودک تان صحبت کنید و یک قرارداد تنظیم کنید. به عنوان مثال وقتی تیک‌های زود خوابیدن در دفتر برنامه‌ریزی ۵ تا شود، می‌توانیم با هم به جایی که دوست داری برویم. در این مدت، کوچک ترین تغییرات مثبت در رفتار کودک را بازخورد کلامی نیز دهید و در پایان به قول خود عمل کنید. ادامۀ مستمر این فرایند می تواند منجر به بهبود رفتارهای فرزندتان شود.
️تعارضات زناشویی و درگیری های خانوادگی را به نحو مؤثر مدیریت کنید.در بسیاری از موارد بحث و نزاع در حضور کودک و یا بیان اختلاف نظرها بدون جمع بندی و نتیجه گیری تاثیر مخربی بر توجه و تمرکز و قانون پذیری خواهد داشت. اگر برای مدیریت تعارضات خود نیاز به کمک دارید از یک روانشناس راهنمایی بگیرید.
منبع:کتاب: آموزش اخلاق، رفتار اجتماعی و قانون پذیری کودکان؛ نوشتۀ دکتر مسعود جان‌بزرگی، ناهید نوری، دکتر مژگان آگاه هریس
