ناسزا گویی فرزندان ما علل مختلفی می تواند داشته باشد که امروز به بررسی آنها می پردازیم.
خودمان ناسزا و فحاشی را ترک کنیم
نخستین آموزگار و الگوی کودکان ما والدین هستیم؛ پس باید از خودمان شروع کنیم و فحاشی و ناسزا را ترک کنیم! چون وقتی والدین در تماس تلفنی یا پشت فرمان دیگران را به باد ناسزا میگیرند، این صحنهها در ذهن کودک نقش میبندند و کودک چنین تصور میکند که می تواند در چنین مواقعی ناسزا بگوید. پس باید در محیطهای مختلف الگوی مناسبی برای فرزندانمان باشیم. نه این خودمان این الفاظ ناپسند را به کار ببریم و کودک را منع کنیم! در این صورت او با لجبازی ادامه خواهد داد.
محیط وتعاملات فرزندانمان را کنترل کنیم
بعضی وقتها هم کودک فحاشی را در تعامل با دوستانش در محیط مدرسه فرا میگیرد و در منزل آنها را بیان میکند. بهتر است والدین محیط مناسبی را برای فرزند خود فراهم کنند تا با دوستان خوبی ارتباط بگیرد.
والدین از 2سالگی درست از زمانی که تقلید کلامی را یاد می گیرد باید به این نکته توجه کنند
در انتخاب سرگرمی ها کارتون و بازی رایانه ای کودکمان دقت کنیم
در این عصر تکنولوژی همگی شاهد هستیم که هر روزه هزاران فیلم و سریال کارتون و بازی رایانهای جدید تولید میشود. بچه ها در روزهایی که در منزل هستند و مدرسه نمیروند، سرگرم آنها هستند و کمتر با والدین رابطه دارند.پس خیلی دقت کنید که چه کارتون و سریالی را در اختیار کودک خود قرار میدهید و اینطور نباشد که بی هیچ نظارتی محتوای مجازی در اختیار کودک بگذارید تا سرگرم شود و به کارهای خودتان برسید.
از قصه گویی کمک بگیریم
حالا فرض کنیم کودکمان ناسزا و فحاشی گفتن را مدتی است که شروع کرده و در موقعیتهایی از آنها استفاده میکند که والدین را عصبانی کند. ما والدین باید با تعامل نرم با کودک رفتار کنیم. مثلاً با قصه گفتن یا داستان تعریف کردن، عواقب ناسزا گفتن را به کودک یادآوری کنیم. مانند روایت قصهای که در آن، شخصیت اصلی داستان به دلیل حرف بد زدن تنها میماند. البته مراقب باشید که طرح بچۀ دوستنداشتنی در ذهن او ثبت نشود. این طور بگویید:«دختر/ پسر خوبی هستی و مامان و بابا تو را خیلی دوست دارند بنابراین بچه های خوب هیچ وقت حرف های بد نمی زنند که مادر و پدرشان را ناراحت کنند. بچه های خوب حرف های خوب می زنند»
واکنش منفی به فحاشی کودکان نشان ندهیم
بعضی اوقات شاهد هستیم که در جمعی از دهان کودک حرفهای زشتی زده میشود. این رفتار همیشه غلط است که در جمع کودک را سرزنش کنیم و حس کنترل کردن کودک را در دیگران تقویت کنیم. در این زمان واکنش بدی از خود نشان ندهید و با زبانی نرم و داستانگونه با کودک صحبت کنید. اگر کودک در جلب توجه جماعت موفق شود، به ناسزاگویی ادامه خواهد داد.
همچنین میتوانیم به جای تنبیههای ناکارآمد محرومیتهای موثر در نظر بگیریم و او را ازانجام فعالیتهای مورد علاقهاش مانند فوتبال و تبلت و … محروم کنیم. البته باید از قبل این امر را به کودک اطلاع دهید و او بداند با بیان فحش چه محرومیتی در انتظارش خواهد بود. به خاطر گستاخی کودک را تنبیه نکنید؛ زیرا با تنبیه فقط ترس را آموزش میدهید. نه احترام را.
با شنیدن حرفهای زشت کودک نخندیم
بعضی والدین به حرفهای زشت فرزندش می خندد این رقتار خیلی زشتی است که نباید انجام شود. تصور کنید کودک در ادامه برای جلب توجه بیشتر و خنداندن شما چه کار انجام خواهد داد!
شادی فرزندانمان را افزایش دهیم
کودکان گاهی از روی ترس و اضطراب فحاشی میکنند. سعی کنید حالات روحی و روانی فرزند خود را شناسایی و درک کنید. کاری انجام دهد که کودک احساس شادی و نشاط داشته باشد. با یکدیگر وقت بگذارنید، صحبت کنید، به پیادهروی و پارک بروید و در بازیها حس دوستداشتهشدن را به آنان هدیه کنید.
در نهایت:
– سخن گفتن پسندیده او را تشویق کنیم تا کودک بداند چه نوع واژه هایی را ترجیح میدهید!
– مراقب دوستان و رسانه ها و حتی کلام خود باشید زیرا آنچه به گوشش می رسد از دهانش بیرون می آید
– از برچسب زدن به کودک و گفتن اینکه پسر بدی هستی بی ادبی و گستاخی بپرهیزید
– کلمهای برای جایگیزینی پیشنهاد کنید برای تخلیه احساساتش یا روشهای سالمی جهت یادگیری مهارت ابراز خشم و کنترل آن پیشنهاد کنید.
– احساس ناراحتی خودتان را با کلمه ( من دوست ندارم با من اینجوری صحبت کنی ) بیان کنید.
گردآوری و نگارش: زهرا ملکی
ویرایش و اصلاح: آیلی آقائی مقدم